معرفی گمرک
آرم گمرک جمهوری اسلامی ایران.....
آرم گمرک جمهوری اسلامی ایران نمادی از واژه گمرک و در بردارنده مفاهیمی به شرح زیر است:
۱- درآرم فوق به مفهوم واژه گمرک به اعتبار دروازه و دروازبان اقتصادی کشور توجه شده.
۲- نوار سبز به مفهوم ورود و صدور آزاد کالا است.
۳- نوار قرمز به مفهوم ورود و صدور ممنوع و کنترل شده کالاست.
۴- نوار سبز و قرمز با فضای سفید بین آنها نشانگر پرچم جمهوری اسلامی ایران است.
۵- دو نوار سیاه در دوزاویه آرم، چهارچوب دروازه و بیانگر کنترل گمرکی و اعمال قانون است.
۶- خطوط تشکیل دهنده آرم نمادی از حروف مقطع واژه گمرک می‌باشد.
تعریف گمرک به عنوان یک اصطلاح بین المللی
شورای همکاری گمرکی گمرک را چنین تعریف نموده است. (۱)
- « گمرک سازمانی است دولتی که مسئول اجرای قانون گمرک و وصول حقوق و عوارض ورودی و صدوری و همچنین واردات، ترانزیت و صادرات کالا می‌باشد.»
این اصطلاح به هریک از قسمتهای سازمان گمرک و یا ادارات اصلی یا تابعه آن نیز اطلاق می‌شود مثلاً در مورد مأمورین گمرک، حقوق و عوارض ورودی و صدوری و کنترل واردات یا صادرات یا هر امر دیگری که در حدود عملیات گمرکی باشد نیز به کار می‌رود مثل: مأمور گمرک، حقوق گمرکی، اداره گمرک و اظهار نامه گمرکی.
با توجه به تعاریف به عمل آمده می‌توان گفت گمرک سازمانی است مالی و اقتصادی که از دیرزمان در کشورها وجود داشته و در هر زمان بنا به مقتضیات زمان و خواست حکومتهای شکل و سازمانی خاص به خود گرفته است تا به صورت فعلی درآمده است.
- گمرک به طور قانونی فقط نقش تطبیق واردات و صادرات را با مقررات وضع شده برای واردات کالا و صادرات دارد. بنابراین در ورود یا صدور کالا فقط نقش گمرک‌آن‌است‌که:
۱- الزامات قانونی در ورود و صدورکالا توسط وارد کنندگان یا صادر کنندگان رعایت شود.
۲- محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های وضع شده مراعات شود.
۳- معافیت ها و تخفیف‌های توصیه شده به موجب قانون در صورت تطبیق مشخصات کالا، به وارد یا صادرکننده داده شود.
۴- حقوق و عوارضی که وضع شده است را بطور صحیح وصول نماید.
نقش و وظایف گمرک
۱- اعمال سیاستهای دولت در زمینه صادرات و واردات مسافری و تحویل کالاها و نگهداری و حفاظت آنها در انبارها و اماکن گمرکی و نظارت بر تحویل و تحول کالاهای مزبور تا انجام تشریفات قانونی و ترخیص آن توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی وی.
۲- اجرای قانون مقررات صادرات و واردات، آئین نامه‌ها و بخشنامه های آن و تشخیص و اخذ حقوق گمرکی و سود بازرگانی و عوارض و واریز آن به حساب سازمانهای ذیربط.
۳- تعیین ارزش و تعرفه کالاهای وارداتی و صادراتی
۴- کنترل و نظارت برامر ترانزیت کالا از قلمرو کشور
۵- مبارزه با قاچاق کالا و تخلفات گمرکی از طریق اعمال مقررات مربوطه
۶- جمع‌آوری و پردازش و انتشار آمار بازرگانی خارجی (واردات، صادرات)
۷- رسیدگی و حل اختلافات ناشی از اجرای قانون و مقررات گمرکی فیمابین گمرک و صاحب کالا.
۸- بازبینی اظهار نامه های وارداتی و صادراتی و اسناد ترخیص کالا مطابقت آنها با قوانین و مقررات جاری کشور به منظور احراز صحت شرایط ترخیص و وصول کسر دریافتی یا استرداد اضافه پرداختی‌های احتمالی.
۹- بازرسی از گمرکات و نظارت بر عملکرد آنها
۱۰- برنامه ریزی جهت بهبود سیستم‌های گمرکی و پیاده‌سازی سیستم‌های مکانیزه نظیر نظام گمرکی آسان رایانه‌ای نگار
۱۱- برنامه ریزی در راستای سیساستهای اقتصادی دولت در جهت اجرای کامل قانون مقررات صادرات و واردات و قانون امورگمرکی و آئین نامه اجرائی مربوطه.
۱۲- گسترش ارتباطات بین المللی و گمرکی با کشورهای عضو اکو و کنفرانس اسلامی جهت تبادل تجربیات و همکاریهای فیمابین.
۱۳- انجام تشریفات گمرکی واردات موقت، صادرات موقت، کابوتاژ، ترانزیت داخلی، ترانزیت خارجی و انتقالی
۱۴- اعمال مقررات گمرکی در مورد فری شاپ، بسته ها و پیکهای سیاسی و پست بین المللی
۱۵- تشخیص و تحویل کالاهای متروکه به سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی و … طبق مقررات مربوطه
۱۶- انجام امور مربوط به حق‌العملکاران در گمرکات کشور
۱۷- بررسی و انجام امور به توصیه های سازمان جهانی گمرک.
